26 Şubat 2024 Pazartesi

Günlük

 


05.11.99

 

   Yorğunluqdan və yuxusuzluqdan gözlərim yumulur, amma bu gün yaşadıqlarımı mütləq qeyd etməliyəm deyə düşünürəm. Hər nə qədər yazmaq mənə çətin olsa da...

   Anarla Lalənin məni təbdən çıxaran davranışlarına biganə qala bilmədim artıq bu gün. Onların hamının gözü önündə utanmadan, çəkinmədən olan yaxınlığı ilk gündən gözümə batırdı onsuz. Hər ikisi ayrı-ayrılıqda ağıllı, tərbiyəli uşaqdırlar. Hər ikisi yaxşı oxuyan, dərslərinə həmişə hazırlıqlı gələn şagirdlərimdəndirlər. Di gəl abır-həyadan yoxsundular sanki. Başa düşürəm, yeniyetməliyin xüsusiyyətlərini də lap gözəl bilirəm. Amma bu qədər də olmazdı axı! Heç olmaya müəllimlərdən çəkinməlidirlər ya yox? Çox vaxt yan-yana eyni partada oturmaları, dərsə bir gəlib getmələri bu yana dursun, Lalənin Anarın kitab dəftərini də daşıması məni əməllicə cin atına mindirirdi. Bu qızda heçmi qürur yoxdur, deyə fikirləşə-fikirləşə içim içimi yeyirdi. Oğlanlarımız onsuz da çox vaxt qarınlarına taxdıqları bircə dəftərlə gəlirlər məktəbə. Bir dəftəri daşımaq çoxmu çətindir Anar üçün görəsən? Bir neçə dəfə yaxın müəllimələrin yanında bu söhbəti açmaq istəsəm də, həya elədim düzü. Fürsət gözləyirdim elə hər ikisini acılamaq, ürəyimi boşaltmaq üçün. O fürsət də bu gün doğdu. Dəftərlərdə yoxlama aparmaq istəyəndə Anarın dönüb qaşla-gözlə dəftərini Lalədən istədiyini gözaltı müşahidə elədim. Qız da çantasını açıb bir az qurdalandıqdan sonra Anara baxıb təəssüflə başını buladı. Yoxlama növbəsi Anara çatanda durub deməsinmi "Müəllimə, Lalə dəftərimi gətirməyib." Qan beynimə sıçradı. O ki var danladım oğlanı ki, sənin dəftərinin Lalədə nə işi var? Sən niyə dəftər-kitabını özün daşımırsan?" Oğlan qızarıb-bozarsa da heç nə demədi. Əslində dərdim təbii ki, dəftər deyildi. Əsas dərdim bu "cütlüyü" utandırmaq idi. Ona görə sonra Laləni də ayağa qaldırıb soruşdum ki, "Ay bala Anarın dəftərinin səndə nə işi var, axı? Niyə özündə, öz evində deyil?" Qız bir anlıq təəcübdən iriləşən gözlərini üzümə zilləyib duruxdu. Sonra "Müəllimə, Anarla biz eyni evdə yaşayırıq da, qardaşımdır" deyəndə elə bil başımın üstündə ildırımlar çaxdı. Güclə çıxan səslə "Siz bacı-qardaşsınız?" deyə soruşa bildim. "Bəli, Anar qardaşımdır" dedi. "Nə olsun ki, qardaşındır. Dəftər kitabını özü niyə gətirmir?" deyə soruşaraq vəziyyətdən çıxmağa çalışdım. Qız qardaşına baxıb çiyinlərini çəkdi. Daha bir söz deməyib yoxlamaya davam etdim. Amma aylardır bu iki uşaq haqqında bəslədiyim sui-zənnlərim qəfil dəyən bir sillə kimi yanaqlarımı yandırırdı. Arada jurnala göz atdım. Doğrudan da soyadları eyni idi. Mən bunu necə gözdən qaçırmışdım?! 

    Hal-hazırda bunları hələ də ürəyimi əzməyə davam edən utanc duyğusu içərisində yazıram. İxtisasımla bağlı bir dərs daha aldım bu gün. Maraqlıdır mən uşaqlara dərs keçib elm öyrədirəm. Onların sayəsində isə həm həyatı, həm də peşəmin incəliklərini öyrənirəm. Hələ nə təcrübəm var ki, cəmi 6 ay. Ümid edirəm zamanla önümdəki uşaqlara həqiqi pedaqoq kimi yanaşa biləcəm. Onları heç bir bədgümanlıq içərisində olmadan olduqları kimi sevəcəm... Və heç bir məsələnin iç üzünü bilmədən, fikir yürütməyəcəm.

Belə... Sabah yenə tez durmalıyam. Gedim yatım. Əgər yata bilsəm...

18 Ocak 2024 Perşembe

Məni unutmayın



İstəyirəm xatırlanmaq

Yaddaşlarda yaşamaq.

Bir gün tamam xəyal olmaq, 

Bir gün tamam yox olmaq...

Bu dünyada iz qoymadan

Adsızlara qoşulmaq...

Necə ağır aqibətdir

Hiss edən ürək üçün.

Yad edilməkdir istəyim

Dünya durduqca hər gün.



Mən çəməndə ot deyiləm

Ancaq yazda görünən.

Payızda saralıb solub

Torpaqlara gömülən...

Mən insanam, düşünürəm,

Vicdanım var, ruhum var.

Dünyalara sığışmayır

Qəlbimdəki arzular...

Xəyallarım sərhədsizdir,

Qəlib, hüdud tanımır.

Bu dünyanı aşıb keçib

Sonsuzluğa calanır.


Bu haqq-hesablar çətin,

Bu düşüncələr dərin...

Bilirəm yaşadacaq

Məni xoş əməllərim.

Onlar məni edəcək

Əbədiyyət sirdaşı,

İmdadıma yetəcək                 

Sildiyim hər göz yaşı.

Yalnız xeyir dualar

Olacaq mənə həmdəm

Mən yadlarda qalacam

İnanıram könüldən.


Umman Aslan 

20 Ekim 2023 Cuma

Bəs mən niyə bilmirəm?!

 

   

   Gözlərini açar-açmaz soğançanın qoxusu burnunu qıdıqladı. Anası hər zamankı kimi səhər erdən günorta yeməyini hazırlayırdı deyəsən. Mətbəxdən od üstündə qışqırışan soğanların xışıltısı və ara bir onları yerinə oturdan qazana dəyib taqqıldayan taxta qaşığın səsi gəlirdi.

    Bayırda isə hiss olunurdu ki, artıq şəhər günə başlayıb. Uşaqların səs-küyü, eyvandan hərdən övladını səsləyən ananlardan birinin çığırtısı, səyyar meyvə satanın exolu səsi və ara-bir maşın siqnalı... 

   Deyəsən, bu gün bir az gec oyanıb. "Nə əcəb anam səsləməyib?" deyə düşündü. "Onun sevmədiyi şeydir gec qalxmaq. Sübhdən durub günortaya qədər bütün işlərini qaydasına qoymalıdır."

    Ağlı kəsəndən belə idi anası, heç bir işini təxirə salmaz, hər işini vaxtında edərdi. Xəyalları onu dartıb uşaqlığına, anasının gənc, həm çöldə, həm evdə dincəlmədən işləyən, bununla yanaşı övladına ayırdığı zamanı, ondan qayğısını bir an əksik etməyən vaxtlarına apardı. Bu xəyalların hiss etdirdikləri qəlbində anasına qarşı şiddətli bir şəfqət oyatdı. "Mənim zəhmətkeş anam, deyə, düşündü. Həyatdakı tək dayağım, yeganə övladını heç kimə möhtac etmədən təkbaşına böyüdən mətanətli anam. İndi növbə mənimdir. Zəhmətinin meyvəsini dərmək vaxtın çatıb artıq, xoş günlərin qabaqdadır, anam. Çəkdiyin bütün əziyyətləri unutduracağam sənə." 

   Heç yeri olmasa da bu hisslərin arasına onu son günlərdə narahat edən ananın qəmli siması gəlib oturdu. "Mənə bildirməsə də bir dərdi var sanki, soruşuram demir də". Bir az da düşüncələrlə boğuşduqdan sonra qalxdı yerindən. Yatağını yığdı. Ananın səliqəsi otağın hər tərəfində özünü nümayiş etdirirdi. Kitab dolabının yanıdan keçib pəncərənin önündə dayandı. 

   Ağappaq, sabun qoxan tül pərdənin arxasından həyəti seyr edərkən yenə xoş bir duyğu yayıldı qəlbinə. Bu gün gözlənilən görüşün xəbərçi duyğusuydu bu. Bir müddət fikrə daldı, bu daldığı düşüncələrdən ürəyinin döyüntüsü ara-ara şiddətlənir, yanaqları qəlbinin yüksək templə vurduğu qandan allanır və üzünə bir təbəssüm yayılırdı. 

"O da belə hiss edirmi görəsən?! Hər dəfə ilk dəfə imiş kimi həyəcanlanırmı? Ah, Dilbərim ahh"

    Saatına baxdı. Bir az da keçsə bu romantik düşüncələrin ağuşunda bir ömür təkbaşına çırpınacağını hiss elədi. 

   Hazırlanmağı çox çəkmədi. Otağından çıxıb mətbəxə tərəf getdi. Anası indi də qab yuyurdu. Qapı aralığına söykəndi "Anacan, mən çıxmalıyam. Dilbərlə bu gün görüşümüz var, bilirsən. Səhər yeməyini onunla yeyəcəm " dedi. Xəfifcə başını sallayaraq cavab verən ananın, deyəsən, dərin fikrindən ayrılmağa heç niyyəti yox idi. Bundan inciyənfason olsa da, arvadın üstünə çox getmək istəmədi. Anasının pəncərədən düşən işığın altında parlayan gümüşü tellərinin və üzündə özünə yol açmış incə qırışların artdığını bir anda ürək ağrısı ilə hiss elədi. Köks ötürüb "Mən getdim" dedi.

    Məhəlləyə çıxıb binanın yola baxan tərəfinə yönəldi. Çöldə boz dumanlı, ilıq bir payız havası olsa da, qəlbində bahar günəşi çiçəklər açdırırdı. Burnuna dəyən xəzan qoxusu belə, ona əsrarəngiz bahar çiçəklərini xatırladırdı. Görüş anının xoş xülyası sayəsində kefi kök idi. Odur ki, tələssə də yanlarından keçərkən məhəllədə futbol oynayan uşaqların toplarına bir təpik vurmağından, həmişə pəncərədən həyəti güdən Məsmə nənəyə salam verməyindən, səkidə uzanıb özünü günə verən pişiyi sığallamağından qalmadı. İki-üç yarpağını tökmüş çinar ağacı, bir ədəd də yaşlı ərik ağacı olan, altında kişilərin yayda gecəyarılarına kimi domino çırpdıqları rəngi solmuş taxta oturacaqlar yerləşən bu məhəlləni nə qədər çox sevdiyini düşünməyə belə macal tapdı. 

    Yolu keçib, o tərəfdə qonşu məhəllədə yaşayan Dilbərgilin binasına, bloklarının önünə yanaşdı. Hər həftə gözlədiyi eyni yerdə dayandı. Qəlbi səbirsizliklə çırpınır, vüsal anının həsrəti hisslərini çuğlayırdı. Nədənsə, həmişə vaxtında gələn Dilbər gecikir, gecikdikcə gəncin həyəcanı daha da artırdı. Bir xeyli gözlədikdən sonra gül üzlü Dilbəri göründü blokun qapısında. Narahatlığın yerini hədsiz sevinc aldı. Dilbər ona tərəf baxıb bir az dayandı. Gənc gülümsəyib bir neçə addım önə getdi. Başını aşağı saldı Dilbər, yavaş-yavaş ona yaxınlaşdı, düz yanına çatanda başını qaldırdı, gəncin gözlərinin içinə baxıb dərin bir kədərlə köks ötürdü və heç nə demədən keçib getdi. "Dilbər, Dilbərim!" yanından ötüb keçən qızın arxasınca təəccüb içində dönüb baxdı.

    Gözlərinin ona göstərdiyi şey qarşısında birdən bütün qanı dondu sanki, hiss elədi ki, yer ayağının altında durmur, göylə yerini dəyişdirməyə çalışır. Dilbər əlində bir buket gül tutmuş hündürboy, əsmər bir gəncə yaxınlaşdı, əvvəl duruxdu, dodağının ətradındakı əzələlər yuxarı dartınmaq üçün xeyli səy göstərdi, dərin-dərin nəfəs çəkdi, gülü aldı və müti bir şəkildə gəncin yanında dinməzcə uzaqlaşdı.

    "Necə yəni? Necə axı? Dilbər! Dilbər!" Qız dönüb geriyə belə baxmadı. Onların ardınca dəhşətli bir iztirabla baxan gənc nə düşünəcəyini bilmirdi. Vücudundakı bütün qanlar beyninə hücum edib, onu partlatmağa çalışırdı sanki. Qəlbi döyünməkdən imtina edib öləzimiş, dayanmaq üçün fürsət gözləyirdi. 

   "Bu nə deməkdir? Niyə? Nə üçün?" evə sarı addımlayarkən dolu kimi yağan sualların altında ruhu dəlik-deşik olurdu. Anasının yanına tələsirdi, ona danışacaqdı hər şeyi, həmişəki kimi onunla tapacaqdı suallarının cavabını və təsəllisini.

    Qəfil ananın son günlərdəki halı düşdü yadına, ikinci dəfə ildırım vurmuş kimi səndələdi. "Bilirdin, dedi, sən də bilirdin. Ona görə gülmürdü üzün, ona görə üzümə baxa bilmirdin. Bunu məndən necə gizlədərsən axı? Necə? Heç olmasa çıxanda deyərdin. Bu vəziyyətə düşməyimə necə razı oldu ürəyin?" Qəlbində yaranmış hiddət anbaan artır, dolaşan ayaqlarına baxmayaraq evə bir an öncə çatmaq üçün can atırdı.

    Çöl qapıdan girəndə anasının həzin ağlar səsi ilk dəydi qulağına, amma hiddəti o qədər çox idi ki, bunun səbəbini düşünməyi ağlına belə gətirmədi. Səsi izləyərək öz otağına tərəf getdi. Qapıdan tənginəfəs girib sual dolu baxışlarını anasının sel kimi yaşlar boşalan üzünə zillədi. Ana kədərində elə qərq olmuşdu ki, oğlunun gəlişini hiss etmədi belə. Onun yatağında oturmuş, köksünə basdığı bir şeylə önə-arxaya yırğalanıb dururdu. Bu mənzərə qarşısında donub qalmış oğlan əməllicə özünü itirdi. Ana bir ara dayandı, içini çəkə-çəkə əlindəkini köksündən araladı, dizlərinin üzərinə qoydu. Gənc qara lent bağlanmış, bayraq fonunda hərbi geyimdə çəkdirdiyi qəhvəyi çərçivəli şəkli görəndə duruxdu, nəzərlərini qaldırıb çarpayısının yanındakı divara, günlərdir buradan niyə asıldığını heç cür anlaya bilmədiyi əsgər formasına baxdı. 

   Ana isə hələ də hıçqıra-hıçqıra ağlayırdı.

27 Ağustos 2023 Pazar

Kinli ürək (Şeir)



Ürəyim soyudusa gözləmə tez isinə 

Don tutmuş qapıları çətin açıla bir də

Qoymur ilıq hissləri girsin buzdan qəsrinə

Yığıb əlin-ətəyin çəkilir öz içinə


İlk baharı gecikir, açmır gülü-çiçəyi

Rənglərini itirir, solğun düşür ürəyim.

Qarışır bir-birinə uydurması, gerçəyi

İnanıb yanılmaqdan yorğun düşür ürəyim.


Xəyalların unudur, buz tutur arzuları

Dərinlərə basdırır puça dönmüş diləyin

Rola girə bilməyir, soyudur duyğuları

Sonra da adı qalır "Nə kinlidir ürəyin!"


Umman Aslan


Şeiri səsli dinləmək üçün : İnstagram